Trong kinh tế, thí nghiệm không được "lừa gạt" người tham gia (no deception rule). Điều này khác với các ngành khoa học xã hội có thí nghiệm trên đối tượng con người, ví dụ như trong tâm lý học. Lý do trong thí nghiệm kinh tế học không được lừa gạt đối tượng, và việc sử dụng cộng sự (confederate) bị ngăn cản, không phải vì yếu tố đạo đức, mà chủ yếu vì việc nó sẽ ảnh hưởng đến suy luận và kỳ vọng của những người tham gia các thí nghiệm khác trong tương lai. Nếu việc lừa gạt người tham gia thí nghiệm trở nên phổ biến, thì sau này những người tham gia các thí nghiệm khác sẽ dự trù được khả năng có lừa gạt (dù thực ra có thể không hề có), và vì thế sẽ thay đổi hành vi của họ. Như vậy, kết quả thí nghiệm không hoàn toàn phản ánh hành vi của con người theo đúng tinh thần thí nghiệm được thiết kế nữa.
Lấy một ví dụ: Trong một thí nghiệm, người chơi đầu tư một khoản tiền nhỏ làm một bài tập nhỏ (quizz), và được thông báo là sẽ được thưởng tỷ lệ theo điểm bài quizz. Sau thí nghiệm, một nhóm người chơi được chọn ngẫu nhiên và được cho thêm tiền thưởng gấp 2. Mục đích của thí nghiệm như thế này là để xem xem trong vòng quizz thứ hai, liệu những người được thưởng cao hơn có trở nên tự tin hơn, và làm bài tốt hơn không (ví dụ như thế). Thiết kế thí nghiệm như thế này đảm bảo được việc xác định chính xác kết quả của giải thưởng lên khả năng và tâm lý người chơi. Tuy vậy, vấn đề là người chơi vẫn bị lừa gạt (dù là lừa gạt tốt lên). Điều này ảnh hưởng đến tương lai các thí nghiệm khác. Ví dụ, thí nghiệm này sau này quá nổi tiếng, lên báo, đài vv. đến mức ai cũng biết. Như thế, bất kỳ người nào tham gia một thí nghiệm khác sau này cũng có thể nghĩ trong đầu rằng "biết đâu rằng mình sẽ được tăng gấp đôi khoản tiền thưởng, như trong cái thí nghiệm nổi tiếng đấy"; và việc này rõ ràng sẽ thay đổi động lực của người chơi. Thay đổi như thế nào cũng khó nói trước, và chính vì thế cả ngành kinh tế thí nghiệm muốn hạn chế sự lừa gạt trong thí nghiệm.
Nguồn: http://ytuongkinhtehoc.blogspot.com/2012/10/thi-nghiem-trong-kinh-te-hoc.html
Lấy một ví dụ: Trong một thí nghiệm, người chơi đầu tư một khoản tiền nhỏ làm một bài tập nhỏ (quizz), và được thông báo là sẽ được thưởng tỷ lệ theo điểm bài quizz. Sau thí nghiệm, một nhóm người chơi được chọn ngẫu nhiên và được cho thêm tiền thưởng gấp 2. Mục đích của thí nghiệm như thế này là để xem xem trong vòng quizz thứ hai, liệu những người được thưởng cao hơn có trở nên tự tin hơn, và làm bài tốt hơn không (ví dụ như thế). Thiết kế thí nghiệm như thế này đảm bảo được việc xác định chính xác kết quả của giải thưởng lên khả năng và tâm lý người chơi. Tuy vậy, vấn đề là người chơi vẫn bị lừa gạt (dù là lừa gạt tốt lên). Điều này ảnh hưởng đến tương lai các thí nghiệm khác. Ví dụ, thí nghiệm này sau này quá nổi tiếng, lên báo, đài vv. đến mức ai cũng biết. Như thế, bất kỳ người nào tham gia một thí nghiệm khác sau này cũng có thể nghĩ trong đầu rằng "biết đâu rằng mình sẽ được tăng gấp đôi khoản tiền thưởng, như trong cái thí nghiệm nổi tiếng đấy"; và việc này rõ ràng sẽ thay đổi động lực của người chơi. Thay đổi như thế nào cũng khó nói trước, và chính vì thế cả ngành kinh tế thí nghiệm muốn hạn chế sự lừa gạt trong thí nghiệm.
Nguồn: http://ytuongkinhtehoc.blogspot.com/2012/10/thi-nghiem-trong-kinh-te-hoc.html